De handels- en samenwerkingsovereenkomst die gesloten werd op 24 december 2020 bepaalt het huidige kader waarin gehandeld wordt tussen de EU en Groot-Brittannië.
Voor Noord-Ierland was er echter al een uitzonderingsregel van kracht op basis van het Protocol inzake Ierland/Noord-Ierland, dat integraal deel uitmaakt van het Terugtrekkingsakkoord (Akkoord inzake de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland uit de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, PB L 29 van 31 januari 2020).
Overeenkomstig dit Protocol volgt Noord-Ierland het Douanewetboek van de Unie (DWU) en het tariefstelsel van de EU. De hoofdreden is het vermijden van een harde grens tussen de Republiek Ierland en Noord-Ierland.
In grote lijnen Noord-Ierland douanetechnisch behandeld alsof het een Europese lidstaat is
Douaneformaliteiten
In de praktijk zijn er géén douaneformaliteiten van toepassing bij de handel tussen lidstaten van de Europese Unie en Noord-Ierland. Dit geldt ook voor e-commerce.
EORI en vestiging
Noord-Ierse EORI-nummers, te herkennen aan de XI-prefix, zijn bruikbaar in de EU-27. Ondernemingen die gevestigd zijn in Noord-Ierland, kunnen optreden als exporteur of importeur in de EU. Let wel, de levering van diensten is niet vrijgemaakt.
Vergunningen
Ondernemingen kunnen (EU-)vergunningen of aanvragen in Noord-Ierland. HMRC, de Britse administratie, staat dan in voor de aflevering hiervan op basis van de Europese regels. Een uitbreiding van een Belgische douanevergunning met een plaats in Noord-Ierland is eveneens mogelijk (bijvoorbeeld een plaats van veredeling in een vergunning Actieve veredeling).
Reizigersverkeer
Personen die in Noord-Ierland hun verblijfplaats hebben, kunnen geen gebruik maken van het stelsel van BTW-recuperatie.
Goederenbewegingen tussen Groot-Brittannië en Noord-Ierland
De uitzonderingsmaatregelen voor de bewegingen van goederen tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië (lees: het Verenigd Koninkrijk zonder het grondgebied van Noord-Ierland) betreffen een binnenlandse aangelegenheid waarop toegezien wordt door de EU.