Opgelet: wij ontvangen u voortaan alleen op afspraak in al onze kantoren

Controle

Btw-controle

  • Wat zijn de controletermijnen voor btw?

    De onderzoekstermijn inzake btw wordt niet wettelijk beperkt. Er zijn geen wettelijke onderzoekstermijnen op het vlak van btw.

    De administratie beschikt over de volgende termijnen om de belasting te vorderen (artikel 81 bis van het Btw-Wetboek):

    • 3 jaar (algemene termijn)
    • 4 jaar bij laattijdig of niet ingediende aangiften
    • 7 jaar als informatie van een andere lidstaat, bewijskrachtige gegevens of een rechtsvordering aantonen dat:
      • belastbare handelingen niet werden aangegeven in België, of
      • handelingen ten onrechte werden vrijgesteld, of
      • onrechtmatige belastingaftrekken werden toegepast
    • 10 jaar in geval van bedrieglijk opzet of het oogmerk te schaden

    Binnen deze termijnen kan de administratie op nuttige wijze de toepassing van de belasting onderzoeken.

    Voor de berekening van het eindpunt van de verjaringstermijn bedoeld in artikel 81bis van het Btw-Wetboek wordt niet gerekend vanaf 31 december van het jaar waarin de btw opeisbaar is geworden, maar wel vanaf het moment dat de oorzaak van de opeisbaarheid zich voordoet.

    Voor het vorderen van de btw verschuldigd op belastbare handelingen (levering van goederen, dienst, invoer van goederen, intracommunautaire verwerving van goederen) gaat het om het tijdstip van de opeisbaarheid van de belasting. Voor de vordering van de belasting die ontstaat ingevolge een onrechtmatige uitoefening van het recht op aftrek, het recht op teruggaaf of het onrechtmatig verrichten van een herziening in het voordeel van de belastingplichtige gaat het om het tijdstip van indiening van de aangifte waarin het recht (onrechtmatig) is uitgeoefend.

    Voorbeeld: btw opeisbaar op 10 februari 2023. De administratie kan deze btw rechtmatig vorderen tot en met 31 december 2026.

  • Heeft een btw-controle-ambtenaar vrije toegang tot om het even welke ruimte?

    Het bezoekrecht voor een btw-controle-ambtenaar is onderworpen aan specifieke regels (artikel 63, Btw-Wetboek).

    Iedere persoon die een economische activiteit uitoefent moet aan de btw-controle-ambtenaren de vrije toegang verlenen tot de ruimten waar hij zijn economische activiteit uitoefent (kantoor, fabriek, werkplaats, garage, schildersatelier, ... ).

    Het bezoekrecht mag worden uitgeoefend: 

    • op elk tijdstip (behalve voor bewoonde lokalen)
    • zonder voorafgaande verwittiging

    De btw-controle-ambtenaren moeten u op verzoek hun aanstellingsbewijs tonen.

    In de mate dat er een economische activiteit wordt uitgeoefend (of vermoed wordt te worden uitgeoefend) heeft de controle-ambtenaar eveneens het recht de bewoonde lokalen te betreden (dat wil zeggen ruimten die uitsluitend als woonruimten worden benut).

    De toegang tot de bewoonde lokalen kan maar

    • tussen 5 u ’s morgens en 9 u ’s avonds
    • uitsluitend met de machtiging van een politierechter
  • Mag een btw-controle-ambtenaar de boeken en boekhoudkundige stukken meenemen naar het kantoor?

    Ja. Een btw-controle-ambtenaar mag de boeken en de boekhoudkundige stukken die nuttig zijn voor de vaststelling van een belasting of een boete (voor de gecontroleerde belastingplichtige of een derde) meenemen naar het kantoor (artikel 61, § 2, van het Btw-Wetboek).

    Voor de boeken, facturen en andere documenten die in elektronische vorm bewaard worden, heeft de btw-controle-ambtenaar recht op toegang tot de documenten en heeft hij het recht ze te downloaden en er kopieën van te vragen onder de vorm die hij wenst.

    Het recht om stukken mee te nemen, geldt niet voor de boeken die niet zijn afgesloten.

    De controlerende ambtenaar moet een ontvangstbewijs overhandigen dat de meegenomen boeken, stukken en kopieën oplijst.

    In de wetgeving is geen termijn voorzien voor de teruggave van de boeken.

  • Mag een btw-controle-ambtenaar de uittreksels van een bankrekening inkijken?

    Een btw-controle-ambtenaar mag de uittreksels van een financiële rekening inkijken overeenkomstig de artikels 61, 62 en 62bis van het Btw-Wetboek.

    Met een bijzondere machtiging van de door de Minister van Financiën daartoe aangewezen ambtenaar heeft de controle-ambtenaar het recht om de financiële instelling te verzoeken hem de nodige gegevens voor te leggen.

  • Welke inlichtingen mogen worden gevraagd?

    Een btw-controle-ambtenaar mag aan om het even wie inlichtingen vragen die hem toelaten de juiste heffing van de btw te controleren. Die inlichtingen kunnen gaan over de ondervraagde persoon of over een derde.

    Iedereen moet de gevraagde inlichtingen verschaffen.

    De inlichtingen kunnen mondeling of schriftelijk worden verschaft.

    De btw-controle-ambtenaar moet zich in principe naar de zetel van de onderneming begeven. Hij mag wel de betrokken persoon uitnodigen op zijn kantoor, maar hij mag niet eisen dat de boeken of stukken op het controlekantoor worden voorgelegd.

    Een btw-controle-ambtenaar is buiten het uitoefenen van zijn ambt verplicht tot de meest volstrekte geheimhouding over alle informatie die hij tijdens zijn opdracht heeft verzameld (artikel 93bis van het Btw-Wetboek).

  • Op welke signalen kan ik letten om niet onbewust betrokken te raken bij carrouselfraude?

    Een btw-carrousel is een vorm van belastingfraude waarbij een handelaar btw ontvangt maar die niet doorbetaalt aan de Belgische Staat.

    Als ondernemer kunt u, zowel bij uw leveranciers als bij uw kopers, zonder dat u dat wilt betrokken raken bij btw-carrouselfraude. En dat kan vervelende gevolgen hebben. Zo kan de aftrek van de voorbelasting worden geweigerd of kunt u in bepaalde gevallen hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden voor de betaling van de btw.

    Ondernemers behouden hun recht op aftrek van voorbelasting of zullen niet hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld als zij niet wisten of niet hadden kunnen weten (te goeder trouw waren) dat zij deelnamen aan een btw-carrouselfraude en zij er alles aan hebben gedaan om hierbij niet betrokken te raken. Zelfs als later mocht blijken dat hun transacties hebben plaatsgevonden in een keten waarin btw-fraude is gepleegd.

    Wat?

    Bij btw-carrouselfraude zijn altijd meer bedrijven betrokken (minstens 3) waarbij minimaal 1 bedrijf de ontvangen btw niet afdraagt. Btw-carrouselfraude kent vele vormen. Wat altijd hetzelfde is, is dat ergens in de handelsketen tenminste 1 ondernemer goederen of diensten mét btw verkoopt, maar deze btw niet aan de Belgische Staat afdraagt. De ondernemer houdt de ontvangen btw zelf en benadeelt zo de schatkist.

    Bij btw-carrouselfraude zit de handelsketen vaak ingewikkeld in elkaar. En de fraude gaat over verschillende EU-landen heen. Doordat de fraude zo ingewikkeld is opgezet, worden de Belgische Staat en ondernemers die ter goeder trouw zijn misleid. Om het voor de administratie moeilijker te maken worden vaak complexere internationale constructies gebruikt. Dit is mogelijk door meerdere ondernemingen in verschillende lidstaten aan de carrousel toe te voegen. Hierdoor kan een heel netwerk van bedrijven ontstaan, waarvan enkele bedrijven malafide zijn. Er zijn echter ook carrousels waar bonafide bedrijven onwetend in terecht komen en zo ongewild het slachtoffer worden.

    Btw-carrouselfraude komt ook voor zonder dat er daadwerkelijk goederen geleverd worden. Ondernemers doen alsof ze een overeenkomst zijn aangegaan, maar in werkelijkheid wordt er alleen een factuur opgesteld en is er geen sprake van een levering van goederen. Het betreft hier de zogeheten schijnhandelingen. Bij een schijnhandeling kan het ook zo zijn dat er andere goederen worden afgeleverd dan in de overeenkomst is afgesproken. Beide ondernemers zijn hier natuurlijk wel van op de hoogte.

    Een voorbeeld:

    De carrouselfraude bestaat uit 3 ondernemingen. Onderneming A, B en C, waarin onderneming B de fraudeur is. Stel dat onderneming A in België gevestigd is en ondernemers B en C zijn gevestigd in Nederland. A levert goederen door middel van een intracommunautaire levering aan B. De levering is vrijgesteld van omzetbelasting en A houdt het recht op aftrek van voorbelasting. B zou in dit geval een intracommunautaire verwerving aan moeten geven, maar doet dit niet, B fraudeert. De ontvangen goederen zullen vervolgens worden doorverkocht aan C. Onderneming C betaalt netjes btw aan B. Ondernemer C kan de belasting terugvragen, maar in deze fase zal onderneming B frauderen. De ontvangen omzetbelasting wordt niet aan de fiscus voldaan. Onderneming B, de ploffer, heeft dus geen aangifte gedaan van de intracommunautaire verwerving en de door C betaalde omzetbelasting blijft ook in handen van B. Uiteindelijk zal onderneming C de goederen weer vrijgesteld leveren aan A en daarmee is de fraude rond. De carrouselfraude kan zo een paar maanden doorgaan. Indien de goederen in hoog tempo rond gaan, stapelt het bedrag aan achtergehouden omzetbelasting snel op. Na verloop van tijd zal ondernemer B het geld uit zijn onderneming wegsluizen en daardoor blijft de Belgische Staat met lege handen achter.

    Gevolgen?

    U kunt als ondernemer ongemerkt en ongewild bij btw-carrouselfraude betrokken raken en daarvan financiële schade ondervinden. Wanneer u echter van de carrouselfraude wist of moest weten dan heeft dit wel enkele gevolgen:

    • Geen recht op aftrek: Als u goederen of diensten afneemt met btw, dan kunt u volgens de normale belastingregels de door u betaalde btw aftrekken als voorbelasting. Dit recht op btw-aftrek kan worden geweigerd als u wist of had moeten weten dat u door uw aankoop deelnam aan btw-carrouselfraude.
    • Hoofdelijke aansprakelijkheid: Wordt bij de handel in deze goederen ergens in de handelsketen btw-fraude gepleegd? Dan kan elke betrokken ondernemer, die wist of had moeten weten dat er sprake was van fraude, hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor het volledige niet afgedragen btw-bedrag. (art. 51bis § 4 BTW-Wetboek).
    • Risico op administratieve sancties

    Signalen van btw-fraude

    Hoe weet u dat u met btw-fraude te maken hebt? Dat is niet eenduidig, want er zijn verschillende vormen van btw-carrouselfraude. Er zijn wel signalen die kunnen duiden op carrouselfraude en waarbij u als ondernemer extra alert moet zijn op fraude. Om te vermijden dat u geconfronteerd zou worden met een mogelijke aansprakelijkheidsvordering, wordt gevraagd om bij deze signalen de nodige voorzichtigheid aan de dag te leggen en extra informatie te verzamelen.

    Zo kan het zijn dat u goederen krijgt aangeboden met een hoge waarde, maar onder de gangbare marktprijs. Ook wanneer de verkoper u wijst op een mogelijke koper, of wanneer een koper u vertelt bij wie u de gevraagde goederen moet inkopen, zouden de alarmbellen moeten rinkelen. Ook is het verdacht wanneer leveranciers steeds wisselen of wanneer kopers en handelaren nog maar kort actief zijn. Check dus altijd eerst voordat u met een koper of leverancier in zee gaat. U kan o.a. de volgende gratis online tools gebruiken, om u te informeren:

    Iedereen kan het Centraal Register van Bestuursverboden (JustBan) raadplegen via Just-on-web, het digitale portaal van Justitie. Dit register vermeldt alle personen en ondernemers die een bestuursverbod opgelegd kregen van de rechtbank en die daardoor voor een bepaalde periode geen bestuursfuncties in een onderneming mogen uitvoeren. Met deze applicatie wil Justitie ervoor zorgen dat frauduleuze ondernemers minder slachtoffers maken. Ook in de KBO (Kruispuntbank van Ondernemingen) van de FOD economie kan men verschillende publieke gegevens van elke geregistreerde entiteit terugvinden. Met de onlinedienst Check Inhoudingsplicht kunt u eenvoudig nagaan of een firma die werken in onroerende staat, bewakings- en/of toezichtdiensten of bepaalde activiteiten in de vleessector uitvoert, onbetaalde fiscale en sociale schulden heeft. 

    Bij carrouselfraude is regelmatig sprake van nepbedrijven in de handelsketen. Deze bedrijven zijn vaak speciaal opgericht om btw-fraude te plegen. Ze beschikken dan wel over een geldig btw-identificatienummer, maar niet over bijvoorbeeld een bedrijfspand, inventaris, personeel of een website. Op internet herkent u zo'n bedrijf omdat bijvoorbeeld alle inhoudelijke informatie ontbreekt over het bedrijf.

    Contact?

    Raakt u toch onbedoeld betrokken in een btw-carrousel? Hoop dan niet dat het niet ontdekt word, maar laat zien dat u deze vergissing zo snel mogelijk wilt rechtzetten. Neem zelf contact op met de FOD Financiën om ervoor te zorgen dat de gevolgen tot een minimum beperkt blijven.

    Vermoedt u dat u betrokken bent bij btw-carrouselfraude?

    Meld ons dat dan bij de Bijzondere Belastinginspectie (BBI) via e-mail.