Opgelet: wij ontvangen u voortaan alleen op afspraak in al onze kantoren

Pensioensparen

Belastingvermindering voor pensioensparen

  • Wat is pensioensparen?

    Het pensioensparen is een vorm van langetermijnsparen die u toelaat om bovenop uw wettelijk pensioen een aanvullend pensioen op te bouwen en, onder bepaalde voorwaarden, een belastingvoordeel te krijgen.

    U kunt aan pensioensparen doen bij het merendeel van de banken en verzekeringsmaatschappijen die op de Belgische markt actief zijn.

    Er zijn twee verschillende manieren om aan pensioensparen te doen:

    • kiest u voor een pensioenspaarrekening (bv. een pensioenspaarfonds bij een bank), dan krijgt u geen gegarandeerd minimumrendement. Zo'n fonds belegt immers in aandelen en obligaties en zijn winst hangt af van de beursevolutie. Op het einde van elk jaar wordt de balans opgemaakt;
    • kiest u voor een pensioenspaarverzekering bij een verzekeringsmaatschappij, dan kent u op voorhand het jaarlijks minimumrendement. Daarnaast maakt u kans op een winstbonus, maar die hangt af van de beleggingsresultaten van de verzekeraar.

    De keuze voor het ene of het andere product hangt af van verschillende factoren zoals uw leeftijd en uw risicoprofiel. Uw bank of verzekeringsmaatschappij geeft u zeker meer informatie.

  • Welk bedrag kan ik storten? Hoeveel bedraagt de belastingvermindering?

    Het bedrag van de stortingen dat in aanmerking komt voor de belastingvermindering is beperkt per jaar.
     
    In 2022 (aanslagjaar 2023) heeft u de keuze tussen:
    • de 'klassieke' regeling: maximaal 990 euro met een belastingvermindering die 30 % (+ gemeentebelasting) van het betaalde bedrag (d.w.z. maximaal 297 euro) bedraagt
    • de nieuwe regeling: maximaal 1.270 euro met een belastingvermindering die 25 % (+ gemeentebelasting) van het betaalde bedrag (d.w.z. maximaal 317,50 euro) bedraagt.  
    Het is niet mogelijk om een groter bedrag te storten.  Er is echter geen minimumbedrag.
     
    Opgelet: als u de limiet van 990 euro overschrijdt, wordt de belastingvermindering automatisch verlaagd van 30 % naar 25 %. Deze overschrijding is alleen voordelig voor u als u meer dan 1.188 euro betaalt.
     
    Als u en uw partner samen belast worden, heeft u toch elk afzonderlijk recht op dat maximumbedrag, op voorwaarde dat u elk houder bent van een (collectieve of individuele) spaarrekening of van een spaarverzekering.
  • Hoe wordt mijn pensioenkapitaal belast?

    U heeft nooit de belastingvermindering voor pensioensparen gekregen

    In dat geval is uw kapitaal niet belastbaar als pensioen. U moet daarvoor een document (nr. 276 C1 (B)) opvragen bij uw belastingkantoor en dat voorleggen aan uw financiële instelling of verzekeringsmaatschappij.

    Opgelet: ook wanneer u één enkele keer de belastingvermindering gekregen heeft, zal u op het einde van de rit belast worden op het volledige kapitaal!

    U heeft de belastingvermindering voor pensioensparen gekregen

    • Inkomstenbelasting

    Wanneer u uw kapitaal (of de afkoopwaarde ervan) opneemt vóór uw 60ste verjaardag is dat kapitaal belastbaar in de personenbelasting.

    Kapitalen of afkoopwaarden van spaarverzekeringscontracten die hebben gediend voor het weder samenstellen of het waarborgen van een lening zijn steeds in de personenbelasting belastbaar, ook wanneer u deze opneemt na uw 60ste verjaardag.

    Het belastingtarief verschilt naargelang de feitelijke omstandigheden eigen aan uw geval. Via onderstaande link vindt u een stroomschema dat u aan de hand van een aantal ja-neevragen leidt naar het toepasselijke belastingtarief in de Inkomstenbelasting.

    Link naar het stroomschema

    • Taks op het langetermijnsparen

    Wanneer u uw kapitaal (of de afkoopwaarde ervan) niet opneemt vóór uw 60ste verjaardag zal uw bank of verzekeringsmaatschappij automatisch een taks op het langetermijnsparen inhouden, en dit in principe wanneer u de leeftijd van 60 jaar hebt bereikt, zelfs wanneer u op dat moment uw kapitaal (of de afkoopwaarde ervan) niet effectief opneemt.

    De inhouding van deze taks maakt de definitieve belasting uit. Zelfs als u nadien nog stortingen doet, zal u op dat kapitaal geen belasting meer betalen (zie ook FAQ nr. 5).

    Het tarief van de taks op het langetermijnsparen en het tijdstip waarop de taks op het langetermijnsparen moet worden ingehouden, verschillen naargelang de feitelijke omstandigheden eigen aan uw geval. Via onderstaande link vindt u een stroomschema dat u aan de hand van een aantal ja-neevragen leidt naar het toepasselijke tarief van de taks op het langetermijnsparen en het tijdstip waarop die taks moet worden ingehouden.

    Link naar het stroomschema

  • Wanneer kan ik stortingen doen?

    Voor de belastingvermindering wordt rekening gehouden met alle sommen die u telkens tussen 1 januari en 31 december daadwerkelijk heeft gestort voor het pensioensparen.

    U kunt het bedrag in één keer storten, maar u kunt bijvoorbeeld ook elke maand een deel betalen.

  • Aan welke voorwaarden moet ik voldoen om recht te hebben op de belastingvermindering voor pensioensparen?

    Uw betalingen voor het pensioensparen komen voor belastingvermindering in aanmerking als de volgende voorwaarden vervuld zijn:

    • woonplaats: u bent een Belgische rijksinwoner of een inwoner van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte op het moment dat u het contract afsluit;
    • leeftijd: u bent minstens 18 jaar en minder dan 65 jaar oud op het moment dat u het contract afsluit;
    • looptijd: de spaarrekening of de spaarverzekering heeft een looptijd van ten minste 10 jaar;
    • Begunstigde(n):

    * bij leven: uzelf
    * bij overlijden:

    • wanneer het spaarverzekeringscontract dient voor het wedersamenstellen of het waarborgen van een lening om een onroerend goed te verwerven of te behouden:
      •  voor het verzekerde kapitaal dat dient voor het wedersamenstellen of het waarborgen van de lening, de personen die ingevolge uw overlijden de volle eigendom of het vruchtgebruik van dat onroerend goed verkrijgen
      • voor de rest van het verzekerde kapitaal, uw echtgeno(o)t(e) of uw wettelijk samenwonende partner of bloedverwanten tot de tweede graad
    • in alle andere gevallen uw echtgeno(o)t(e) of uw wettelijk samenwonende partner of bloedverwanten tot de tweede graad

    Elk jaar bezorgt de bank of de verzekeringmaatschappij u een attest (nr. 281.60) met daarop de stortingen die u gedaan heeft. U dient dit attest ter beschikking van de administratie te bewaren.

    Om te genieten van een belastingvermindering, moet u voldoende belastingen betalen (en dus voldoende belastbare inkomsten gehad hebben het afgelopen jaar). Meer informatie. 

  • In welke gevallen heb ik geen of geen volledig recht op de belastingvermindering voor pensioensparen?

    • U heeft geen recht meer op de belastingvermindering voor pensioensparen vanaf het jaar waarin u 65 jaar wordt.
      Voorbeeld: Mijnheer Janssens is 65 jaar geworden in september 2022. Hij heeft dus geen recht meer op de belastingvermindering voor het inkomstenjaar 2022 (aanslagjaar 2023).
    • U heeft geen recht meer op de belastingvermindering voor pensioensparen vanaf het jaar waarin spaartegoeden, kapitalen of afkoopwaarden zijn uitgekeerd die in de inkomstenbelastingen in principe afzonderlijk belastbaar zijn tegen een aanslagvoet van 8 % (= uitkering n.a.v. het overlijden of n.a.v. de pensionering op de normale datum of n.a.v. de pensionering in één van de 5 jaren die aan de normale datum van pensionering voorafgaan), behoudens indien de uitkering het gevolg is van uw overlijden.
    • Als u voor twee of meer spaarrekeningen of –verzekeringen betalingen heeft verricht tijdens hetzelfde jaar, heeft u maar recht op een belastingvermindering voor de betaling voor één enkele rekening of verzekering. U kiest zelf welke betaling u in uw belastingaangifte vermeldt.

    Overdracht naar een nieuwe spaarrekening of -verzekering

    Ook wanneer u nog betalingen heeft verricht voor een spaarrekening of –verzekering voordat u het volledige spaartegoed van de spaarrekening of de technische reserve van de spaarverzekering hebt overgedragen (zie nr. 10) naar een nieuwe spaarrekening, respectievelijk spaarverzekering waarvoor u tijdens hetzelfde jaar eveneens nog betalingen heeft verricht, heeft u maar recht op de belastingvermindering voor de betaling voor één enkele rekening of verzekering. U kiest zelf welke betaling u in uw belastingaangifte vermeldt: ofwel de betalingen voor de oude ofwel voor de nieuwe spaarrekening of -verzekering.

    Wanneer u in het jaar van overdracht aanspraak wenst te maken op het maximumbedrag voor de belastingvermindering voor het pensioensparen, dan moet u erop letten dat u de tegoeden van uw spaarrekening of de technische reserves van uw spaarverzekering overdraagt:

    • ofwel nadat u dat maximumbedrag heeft gestort op uw oude pensioenspaarrekening of –verzekering;
    • ofwel op het moment dat u nog niets heeft gestort op uw oude pensioenspaarrekening of -verzekering. In dat geval kan u het maximumbedrag nog storten op uw nieuwe pensioenspaarrekening of -verzekering.

    U kan uiteraard ook, wanneer u al betalingen zou hebben verricht op uw oude pensioenspaarrekening of -verzekering, alsnog het maximumbedrag storten op uw nieuwe pensioenspaarrekening of –verzekering. In dat geval heeft u voor slechts één van beide contracten recht op de belastingvermindering.

    • U kunt de belastingvermindering voor pensioensparen en de belastingvermindering voor verwerving van werkgeversaandelen niet allebei voor hetzelfde jaar krijgen.
      Het bedrag van uw belasting is nul.
    • Als het bedrag van uw belasting nul is (omdat u geen of weinig inkomsten heeft), heeft u geen recht op een belastingvermindering voor pensioensparen.
      Meer info
    • Het bedrag van uw belasting is lager dan het bedrag van de vermindering.
      Als het bedrag van uw belasting lager is dan het bedrag van de vermindering (omdat uw inkomsten en dus ook het bedrag van uw belasting erg laag zijn) heeft u slechts recht op een belastingvermindering die zich beperkt tot het bedrag van uw belasting.
      Meer info
  • Mag ik in eenzelfde jaar verschillende pensioenspaarrekeningen of pensioenspaarverzekeringen openen/aangaan?

    Neen, u mag in een belastbaar tijdperk slechts één pensioenspaarrekening openen of één pensioenspaarverzekering aangaan.

    U mag wel meerdere contracten tegelijkertijd hebben. Als u in een voorgaand jaar al een contract afsloot mag u nu een nieuw contract afsluiten. Opgelet: voor eenzelfde belastbaar tijdperk heeft u recht op de belastingvermindering voor slechts één van de contracten.

    Overdracht naar een nieuwe spaarrekening of -verzekering

    Ook wanneer u nog betalingen heeft verricht voor een spaarrekening of –verzekering voordat u het volledige spaartegoed van de spaarrekening of de technische reserve van de spaarverzekering hebt overgedragen (zie nr. 10) naar een nieuwe spaarrekening, respectievelijk spaarverzekering waarvoor u tijdens hetzelfde jaar eveneens nog betalingen heeft verricht, heeft u maar recht op de belastingvermindering voor de betaling voor één enkele rekening of verzekering. U kiest zelf welke betaling u in uw belastingaangifte vermeldt: ofwel de betalingen voor de oude ofwel voor de nieuwe spaarrekening of -verzekering.

    Wanneer u in het jaar van overdracht aanspraak wenst te maken op het maximumbedrag voor de belastingvermindering voor het pensioensparen, dan moet u erop letten dat u de tegoeden van uw spaarrekening of de technische reserves van uw spaarverzekering overdraagt:

    • ofwel nadat u dat maximumbedrag heeft gestort op uw oude pensioenspaarrekening of –verzekering;
    • ofwel op het moment dat u nog niets heeft gestort op uw oude pensioenspaarrekening of -verzekering. In dat geval kan u het maximumbedrag nog storten op uw nieuwe pensioenspaarrekening of -verzekering.

    U kan uiteraard ook, wanneer u al betalingen zou hebben verricht op uw oude pensioenspaarrekening of -verzekering, alsnog het maximumbedrag storten op uw nieuwe pensioenspaarrekening of –verzekering. In dat geval heeft u voor slechts één van beide contracten recht op de belastingvermindering.

  • Kan ik de belastingvermindering voor pensioensparen nog krijgen op stortingen die ik heb verricht nadat de taks op het langetermijnsparen is toegepast?

    Ja. De stortingen, die uitgevoerd werden tot en met 31 december van het jaar waarin u 64 jaar oud bent, komen verder in aanmerking voor de belastingvermindering.

  • Kan ik mijn spaartegoeden of technische reserves van mijn pensioenspaarcontract overdragen naar een nieuw pensioenspaarcontract bij een andere bank of verzekeringsmaatschappij?

    U kan uw spaartegoeden of technische reserves van uw pensioenspaarcontract overdragen naar een nieuw pensioenspaarcontract bij een andere bank of verzekeringsmaatschappij.

    Opgelet: sommige overdrachten van spaartegoeden van een spaarrekening of technische reserves van een spaarverzekering worden gelijkgesteld met een toekenning en geven dus aanleiding tot belastingheffing (tenzij u nooit de belastingvermindering voor pensioensparen heeft genoten - zie nr. 4).

    Het gaat om de volgende overdrachten:

    • alle gedeeltelijke overdrachten van tegoeden van spaarrekeningen of van technische reserves van spaarverzekeringen;
    • alle volledige overdrachten van tegoeden van een individuele of collectieve spaarrekening naar een spaarverzekering;
    • alle volledige overdrachten van technische reserves betreffende een spaarverzekering naar een individuele of collectieve spaarrekening;
    • de niet hiervoor bedoelde overdrachten wanneer ze worden gedaan naar een spaarrekening of spaarverzekering die niet voldoet aan de wettelijke en reglementaire voorwaarden voor het pensioensparen.

    De volgende volledige overdrachten worden niet met een uitkering gelijkgesteld en geven dan ook geen aanleiding tot belastingheffing:

    • van een collectieve spaarrekening bij een bepaalde instelling of onderneming naar een collectieve of een individuele spaarrekening bij een andere instelling of onderneming;
    • van een individuele spaarrekening bij een bepaalde instelling of onderneming naar een individuele of een collectieve spaarrekening bij een andere instelling of onderneming;
    • van een spaarverzekering bij een bepaalde onderneming naar een spaarverzekering bij een andere onderneming.