Een akte van erfopvolging bevat de aanduiding en beschrijving van de onroerende goederen en zakelijke rechten die tot de nalatenschap van de overledene behoren.

U kunt deze akte bij de FOD Financiën aanvragen voor overlijdens na 01.04.2023.

De opmaak en overschrijving in de hypothecaire registers van een akte van erfopvolging is in principe nodig wanneer een erfgenaam één of meerdere van deze onroerende goederen en/of zakelijke rechten wilt vervreemden (bijvoorbeeld verkopen, schenken…), of deze goederen met een zakelijk recht wilt bezwaren (bijvoorbeeld recht van opstal, erfpacht…).

Een akte is niet hetzelfde als een attest. Een attest van erfopvolging vraagt u aan als u de bankrekeningen na een overlijden wilt laten deblokkeren.

U kunt een aanvraagformulier voor een akte van erfopvolging ontvangen door ons te bellen op het nummer: 02 572 57 57 met de directe code 18225. U zult gevraagd worden naar het aantal erfgenamen die de nalatenschap zullen aanvaarden.

De aanvrager ontvangt per post evenveel exemplaren van bevestiging van verklaring van zuivere aanvaarding van de nalatenschap als er aanvaardende erfgenamen zijn. Zorg ervoor dat elke erfgenaam deze verklaring volledig invult en ondertekent.

Enkel de aanvrager ontvangt de bevestiging van verklaring van zuivere aanvaarding van de nalatenschap in MyMinfin. Hij/zij kan deze via mail doorsturen naar de andere aanvaardende erfgenamen of deze kopiëren en aan hen afgeven.

Opgelet: de bevestiging van verklaring van zuivere aanvaarding van de nalatenschap bevat een QR-code die gebonden is aan het dossier van de overledene. Die QR-code maakt het dossier uniek. Stuur de bevestiging van verklaring dus niet door naar derden om misverstanden in dossiers te vermijden.

Vul de documenten volledig en leesbaar in.

1. U moet als aanvrager een van de wettelijke erfgenamen zijn: de langstlevende echtgenoot/echtgenote of een andere wettelijke erfgenaam
2. Vermeld elke wettelijke erfgenaam en/of erfgerechtigde in de aanvraag
3. Gebruik geen nietjes of paperclips
4. Hebt u of één van de erfgerechtigden bij een notaris een verklaring afgelegd tot aanvaarding van de nalatenschap onder voorrecht van boedelbeschrijving of een akte van verwerping? Voeg dan een kopie toe van de uitgifte van deze verklaringen en akten
5. Erfgenamen die geen van de bovenstaande verklaringen hebben afgelegd bij een notaris, kunnen het document ‘Bevestiging van verklaring van zuivere aanvaarding van de nalatenschap’ invullen en mee opsturen. Op deze manier kunnen de erfgenamen bevestigen dat ze de nalatenschap zuiver aanvaarden en akkoord gaan met de opmaak van de akte van erfopvolging.  
6. De akte wordt eenzijdig ondertekend door de bevoegde ambtenaar. Deze wordt na overschrijving en registratie voor u zichtbaar in het online portaal MyMinfin. We versturen ook per post een kopie van de akte aan de aanvrager. 

Stuur vervolgens alle onderstaande documenten in één enveloppe naar het adres vermeld op het aanvraagformulier:

• Het ondertekende aanvraagformulier
• De ondertekende bevestiging van verklaring voor elke aanvaardende erfgenaam
• Foto’s van de voor- en achterzijde van het identiteitsdocument van elke aanvaardende erfgenaam. Zorg ervoor dat de kopieën van goede kwaliteit zijn.
• De akte van verwerping (indien van toepassing)
• De aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving (indien van toepassing)
• Een notariële volmacht (indien van toepassing)

Het kantoor Rechtszekerheid heeft een verwerkingstijd van 1 maand nodig om de akte van erfopvolging op te maken.
Daarentegen kan het tot twee maanden duren vooraleer de akte per post bij u toekomt.

Als de opmaak van uw akte betalend is (buiten termijn voor gratis aanvraag), dan ontvangt u van ons een betalingsverzoek. Wij maken de akte pas op als wij de betaling ontvangen hebben.

• Gratis akte van erfopvolging bij de FOD Financiën
  De akte van erfopvolging wordt gratis afgeleverd, geregistreerd en overgeschreven ingeval van een overlijden vanaf 1 april 2023 als de akte wordt opgesteld binnen de 6 maanden na het overlijden.
  
  Opgelet: Om ervoor te zorgen dat de akte kosteloos kan worden afgeleverd, moet u uw aanvraag ten minste 1 maand vóór het verstrijken van de termijn van 6 maanden na het overlijden, indienen.
  Zorg ervoor dat wij alle ondertekende documenten binnen de vijf maanden hebben ontvangen om een gratis akte te bekomen.
   
• Betalende akte van erfopvolging bij de FOD Financiën
  ls de akte van erfopvolging 6 maanden na het overlijden opgesteld/ondertekend?
  Dan zijn volgende kosten verschuldigd:
  • hypothecaire retributie (285 euro per kantoor Rechtszekerheid waar de akte zal worden overgeschreven)
  • registratierecht (50 euro) + mogelijke kost van registratie van bijlagen

Het kantoor Rechtszekerheid is slechts in bepaalde gevallen bevoegd om een akte van erfopvolging af te leveren. Bij hen kan een akte van erfopvolging aangevraagd worden door een erfgenaam die de nalatenschap heeft aanvaard (zuiver of onder voorrecht van boedelbeschrijving), daarin begrepen de langstlevende echtgenoot (of desgevallend door de rechtsopvolgers van deze erfgenamen).

Ingeval er meerdere erfgenamen zijn:

• Alle of enkele erfgenamen kunnen samen een aanvraag indienen. Deze aanvraag mag slechts door 1 erfgenaam, namens alle aanvragers-erfgenamen worden ingediend. In dergelijk geval zal slechts één gemeenschappelijke akte van erfopvolging opgemaakt en afgeleverd worden, dat op naam van alle betrokken aanvragers-erfgenamen.

• Iedere erfgenaam kan voor zichzelf, onafhankelijk van de andere erfgenamen, een aanvraag indienen. Er zal dan voor iedere erfgenaam afzonderlijk, op zijn naam, een akte van erfopvolging opgemaakt en afgeleverd worden;

Een akte van erfopvolging kan slechts bekomen worden door de erfgerechtigde die de nalatenschap (zuiver of onder voorrecht van boedelbeschrijving) heeft aanvaard.
Door de aanvaarding verkrijgt de erfgerechtigde de hoedanigheid van erfgenaam. Enkel een erfgenaam kan (na overschrijving van een akte van erfopvolging) het (de) onroerend(e) goed(eren) vervreemden.
De erfgerechtigde die de nalatenschap wenst te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving, dient hiertoe een verklaring af te leggen bij een notaris (tegen betaling). Tussenkomst van een notaris is niet vereist voor de zuivere aanvaarding, die zowel stilzwijgend als uitdrukkelijk kan gebeuren.
De erfgerechtigde die kiest om de nalatenschap zuiver te aanvaarden, kan deze keuze kosteloos bevestigen aan de hand van het door de FOD Financiën ter beschikking gestelde formulier ‘Bevestiging van verklaring van zuivere aanvaarding van de nalatenschap’.

Er worden naar de aanvrager van de akte van erfopvolging zoveel exemplaren van dit formulier toegezonden als er erfgenamen zijn. Indien u deze bevestiging van verklaring zelf wilt opvragen, dan kan dat op het nummer 02 572 57 57 met de directe code 18225.

Nee, het kantoor Rechtszekerheid dat het dossier van de overledene beheert, mag een akte van erfopvolging (voor overlijdens na 01.04.2023) alleen afleveren als aan alle volgende voorwaarden voldaan is:

• Ten minstens één van de erfgerechtigden heeft de nalatenschap aanvaard (zuiver of onder voorrecht van boedelbeschrijving) en heeft dus de hoedanigheid van erfgenaam.
• De erfenis van de overledene wordt uitsluitend vererfd overeenkomstig de wettelijke devolutie (er is dus geen uiterste wilsbeschikking/testament, contractuele erfstelling/gift tussen echtgenoten noch huwelijkscontract op naam van de overledene gekend).
• Er zijn geen onbekwame erfgenamen of erfgerechtigden (bijvoorbeeld minderjarigen).

Bovendien kan het kantoor Rechtszekerheid weigeren om een akte van erfopvolging af te leveren als het aan de hand van de afgelegde verklaringen en de verrichte opzoekingen niet met zekerheid de erfgenamen kan aanwijzen.

Het kantoor Rechtszekerheid heeft een verwerkingstijd van 1 maand nodig om de akte van erfopvolging op te maken, als het bevoegd is.
Daarentegen kan het tot twee maanden duren vooraleer de akte per post bij u toekomt.

1. Ontvankelijkheidsonderzoek
2. Bevoegdheidsonderzoek
3. Betalen (indien van toepassing, anders gratis)
4. Opmaak van de akte en ondertekenen
5. Afleveren van de akte van erfopvolging

1. Ontvankelijkheidsonderzoek
   Het kantoor Rechtszekerheid gaat na of de aanvraag volledig, ondertekend en correct werd ingevuld.
   Is de aanvraag niet ontvankelijk, dan delen we dat mee aan de aanvrager.
    
2. Bevoegdheidsonderzoek
   Het kantoor Rechtszekerheid onderzoekt of er sprake is van een situatie waardoor zij niet tot aflevering van de akte kan overgaan (bijvoorbeeld bij het bestaan van een huwelijkscontract).
   Is het kantoor niet bevoegd, dan delen we dat mee aan de aanvrager.
    
3. Betalen van de akte (indien van toepassing, anders gratis)
   Bij een betalende akte ontvangt de aanvrager een betalingsverzoek. Na ontvangst van het verschuldigde bedrag gaan we over tot het opmaken van de akte. Om ervoor te zorgen dat de akte kosteloos kan worden afgeleverd, moet u uw aanvraag ten minste 1 maand vóór het verstrijken van de termijn van 6 maanden na het overlijden, indienen.
   
   U ontvangt vervolgens een uitnodiging tot betaling. We nodigen u uit om dat bedrag binnen de twee weken over te schrijven op onze rekening.
   
   Indien we de betaling niet tijdig ontvangen, wordt uw dossier afgesloten en moet u een nieuwe aanvraag indienen als u toch een akte van erfopvolging wilt ontvangen.
    
4. Opmaken en ondertekenen van de akte
   Nadat uw aanvraag ontvankelijk is verklaard en het kantoor bevoegd is bevonden (na overschrijving bij een betalende akte), zal het kantoor Rechtszekerheid overgaan tot het opstellen van de akte.
    
5. Afleveren van de akte van erfopvolging
   Na betaling van de akte via overschrijving (indien van toepassing), maken we de akte op. De aanvrager ontvangt een kennisgeving met de hypothecaire en registratieformaliteiten van de akte en een kopie van de akte binnen de 2 maanden.
   De digitale versie van deze akte kan gedownload worden via het online portaal MyMinfin.

Het kantoor Rechtszekerheid heeft een verwerkingstijd van 1 maand nodig om de akte van erfopvolging op te maken.
Daarentegen kan het tot twee maanden duren vooraleer de akte per post bij u toekomt.

Na de overschrijving en de registratie van de akte ontvangt u de bevestiging van deze formaliteiten. We zorgen ook voor de inschrijving in het Centraal Erfrechtregister (kosten ten lasten van de FOD Financiën). De akte zal beschikbaar zijn voor alle erfgenamen in MyMinfin.

De erfgerechtigde wordt gedefinieerd als ‘hij die roeping tot de nalatenschap heeft’.

Deze roeping put de erfgerechtigde:

• ofwel uit de wet (bij toepassing van de regels inzake de wettelijke devolutie)
• ofwel uit de wil van de erflater, die
  • bij testament een persoon tot zijn nalatenschap kan roepen
  • een persoon conventioneel als erfgerechtigde kan aanduiden (via wat men een contractuele erfstelling noemt).
     

De erfgerechtigde kan, door de wil van de erflater, een algemene roeping (algemene legataris/algemeen legaat) tot de nalatenschap hebben of een roeping onder algemene titel (legataris ten algemene titel/legaat ten algemene titel).

Uit het begrip ‘erfgerechtigden’ zijn dus uitgesloten, de personen die enkel zijn aangeduid om een bijzonder legaat (bijzondere legataris) te verkrijgen.

Ook de langstlevende echtgenoot kan erfrechtelijke roeping tot de nalatenschap hebben en dus een erfgerechtigde zijn.

Door de aanvaarding van de nalatenschap verkrijgt de erfgerechtigde de hoedanigheid van erfgenaam of erfopvolger.

Devolutie is de verdeling van de goederen uit de nalatenschap aan de personen die er recht op hebben. Het is de aanduiding wie de erfenis zal krijgen.

• Wettelijke devolutie
  Bij wettelijke devolutie is de nalatenschap verdeeld overeenkomstig de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek. Dat gebeurt wanneer de overledene geen testament heeft opgesteld.
   
• Testamentaire devolutie
  Is er een testament, dan gebeurt de verdeling overeenkomstig dat testament en spreekt men van testamentaire devolutie. In dat geval zijn wij niet bevoegd om de akte op te maken.