De meeste financiële sancties die van toepassing zijn in België maken deel uit van sanctieregimes die opgelegd zijn door de Europese Unie (EU).
De EU zet niet enkel de sancties die werden opgelegd door de VN-veiligheidsraad om naar Europees recht, maar scherpt deze vaak verder aan door nog extra maatregelen te treffen. Daarnaast legt de EU ook op eigen initiatief sancties op.
Een bijzondere Europese maatregel in het kader van (financiële) sancties is de zogenaamde blokkeringsverordening 2271/96. (Voor meer informatie: zie Blocking Statute)
Toepassing in België
De Europese sanctieregimes zijn rechtstreeks van toepassing in België. Ze worden opgelegd door middel van verordeningen met rechtstreekse werking in de nationale rechtsorde van de lidstaten.
De wet van 13 mei 2003 geeft aan de Koning de bevoegdheid om de maatregelen te nemen die noodzakelijk zijn voor de verdere tenuitvoerlegging van de beperkende maatregelen genomen door de Europese Unie.
De wet voorziet eveneens sancties voor inbreuken tegen de Europese sanctieregimes.
Overzicht van de Europese sanctieregimes met de laatste geconsolideerde verordening en in voorkomend geval de verordeningen die de laatste geconsolideerde versie hebben gewijzigd
- Afghanistan
- Al Qaida/Daesh
- Besluit 2016/1693 gewijzigd door Besluit 2020/1516
- Verordening 2002/881 gewijzigd door Verordening 2020/1297 gewijzigd door Verordening 2020/1473
- Belarus
- Besluit 2012/642 gewijzigd door Besluit 2020/1388 gewijzigd door Besluit 2020/1650 gewijzigd door Besluit 2020/2130
- Verordening 2006/765 gewijzigd door Verordening 2020/1387 gewijzigd door Verordening 2020/1648 gewijzigd door Verordening 2020/2129
- Besluit 2012/642 gewijzigd door Besluit 2020/1388 gewijzigd door Besluit 2020/1650 gewijzigd door Besluit 2020/2130
- Birma/Myanmar
- Bosnië en Herzegovina
- Burundi
- Besluit 2015/1763 gewijzigd door Besluit 2020/1585
- Verordening 2015/1755 gewijzigd door Verordening 2020/1578
- Besluit 2015/1763 gewijzigd door Besluit 2020/1585
- Centraal-Afrikaanse Republiek
- Besluit 2013/798 gewijzigd door Besluit 2020/1172 gewijzigd door Besluit 2020/1195 gewijzigd door Besluit 2020/1312 en Rectif. 2020/1312
- Verordening 2014/224 gewijzigd door Verordening 2020/1171 gewijzigd door Verordening 2020/1194 gewijzigd door Verordening 2020/1311
- Besluit 2013/798 gewijzigd door Besluit 2020/1172 gewijzigd door Besluit 2020/1195 gewijzigd door Besluit 2020/1312 en Rectif. 2020/1312
- Congo (Democratische Republiek)
- Besluit 2010/788 gewijzigd door Besluit 2020/1509 gewijzigd door Besluit 2020/2033 gewijzigd door Besluit 2020/2144
- Verordening 2005/1183 gewijzigd door Rectificatie 2017/396 gewijzigd door Verordening 2020/1507 gewijzigd door Verordening 2020/2021 gewijzigd door Verordening 2020/2133
- Besluit 2010/788 gewijzigd door Besluit 2020/1509 gewijzigd door Besluit 2020/2033 gewijzigd door Besluit 2020/2144
- Eritrea (geschrapt)
- Besluit 2010/127 gewijzigd door Besluit 2018/1944
- Verordening 667/2010 gewijzigd door Verordening 2018/1932
- Besluit 2010/127 gewijzigd door Besluit 2018/1944
- Guinee (Republiek)
- Besluit 2010/638 gewijzigd door Besluit 2020/1556
- Guinee-Bissau
- Irak
- Iran
- Besluit 2011/235
- Besluit 2010/413 gewijzigd door Besluit 2020/1699
- Verordening 2012/267 gewijzigd door Verordening 2020/1695
- Jemen
- Krim en Sebastopol
- Libanon
- Libië
- Besluit 2015/1333 gewijzigd door Besluit 2020/1310 gewijzigd door Besluit 2020/1385 gewijzigd door Besluit 2020/1483
- Verordening 2016/44 gewijzigd door Verordening 2020/1309 gewijzigd door Verordening 2020/1380 gewijzigd door Verordening 2020/1481
- Besluit 2015/1333 gewijzigd door Besluit 2020/1310 gewijzigd door Besluit 2020/1385 gewijzigd door Besluit 2020/1483
- Nicaragua
- Besluit 2019/1720 gewijzigd door Besluit 2020/1467
- Noord-Korea
- Besluit 2016/849 gewijzigd door Besluit 2020/1136
- Verordening 2017/1509 gewijzigd door Verordening 2020/1129
- Besluit 2016/849 gewijzigd door Besluit 2020/1136
- Oekraïne
- Mensen:
- Territoriale integriteit:
- Besluit 2014/145 gewijzigd door Besluit 2020/1269 gewijzigd door Besluit 2020/1368
- Verordening 2014/269 gewijzigd door Verordening 2020/1267 gewijzigd door Verordening 2020/1367
- Besluit 2014/145 gewijzigd door Besluit 2020/1269 gewijzigd door Besluit 2020/1368
- Oekraïne-Rusland:
- Besluit 2014/512 gewijzigd door Besluit 2020/2143
- Republiek der Maldiven (geschrapt)
Besluit 2018/1006 (PDF, 64.02 KB) gewijzigd door Besluit 2019/993
Verordening 2018/1001 (PDF, 90.17 KB) gewijzgd door Verordening 2019/985
- Somalië
- Besluit 2010/231
- Verordening 2010/356 gewijzigd door Verordening 2020/169
- Besluit 2010/231
- Syrië
- Besluit 2013/255 gewijzigd door Besluit 2020/1506 gewijzigd door Besluit 2020/1651
- Verordening 2012/36 gewijzigd door Verordening 2020/1505 gewijzigd door Verordening 2020/1649
- Besluit 2013/255 gewijzigd door Besluit 2020/1506 gewijzigd door Besluit 2020/1651
- Terrorisme
Gemeenschappelijk standpunt 2001/931 (PDF, 125.87 KB) gewijzigd door Besluit 2019/25 en Besluit 2019/1341 en Besluit 2020/20 en Besluit 2020/1132
- Verordening 2001/2580 gewijzigd door Verordening 2019/1337 en Verordening 2020/19 en Verordening 2020/1128
- Transnistrië (Moldavie)
- Besluit on 2010/573 gewijzigd door Besluit 2020/1586
- Tunesië
- Turkije
- Besluit 2019/1894 gewijzigd door Besluit 2020/1657
- Verordening 2019/1890 gewijzigd door Verordening 2020/1655
- Besluit 2019/1894 gewijzigd door Besluit 2020/1657
- Venezuela
- Besluit 2017/2074 gewjzigd door Besluit 2020/1700
- Verordening 2017/2063 gewijzigd door Verordening 2020/1696
- Besluit 2017/2074 gewjzigd door Besluit 2020/1700
- Zimbabwe
- Zuid-Soedan
- De proliferatie en het gebruik van chemische wapens
- Besluit 2018/1544 gewijzigd door Besluit 2020/1466 gewijzigd door Besluit 2020/1482 gewijzigd door Rectificatie 2020/1482
- Verordening 2018/1542 gewijzigd door Verordening 2020/1463 gewijzigd door Verordening 2020/1480
- Besluit 2018/1544 gewijzigd door Besluit 2020/1466 gewijzigd door Besluit 2020/1482 gewijzigd door Rectificatie 2020/1482
- Cyberaanvallen die de Unie en haar lidstaten bedreigen
- Besluit 2019/797 gewijzigd door Rectificatie 2019-797 gewijzigd door Besluit 2020/1127 gewijzigd door Besluit 2020/1537 gewijzigd door Besluit 2020/1748
- Verordening 2019/796 gewijzigd door Rectificatie 2019/796 gewijzigd door Verordening 2020/1125 gewijzigd door Verordening 2020/1536 gewijzigd door Verordening 2020/1744
- Besluit 2019/797 gewijzigd door Rectificatie 2019-797 gewijzigd door Besluit 2020/1127 gewijzigd door Besluit 2020/1537 gewijzigd door Besluit 2020/1748
- Beperkende maatregelen tegen ernstige schendingen van de mensenrechten
Nuttige informatie
De website van de Europese Raad bevat veel nuttige informatie over de Europese sanctieregimes. Bijzonder interessant zijn:
- de EU sanctions map dat aan de hand van een wereldkaart een helder overzicht geeft van de huidige Europese sanctieregimes en de beperkende maatregelen die voor ieder sanctieregime van toepassing zijn (zie ook het introductiefilmpje over de EU sanctions map).
- de beste praktijken van de EU voor de doeltreffende implementatie van beperkende maatregelen, die kunnen helpen bij het interpreteren van de Europese sancties.
Andere informatie: